อันตรายของสารเคมีกำจัดวัชพืช

1. สถานการณ์

ปัจจุบันมีสารเคมีกำจัดวัชพืชหลายชนิดในประเทศไทยที่เกษตรกรมีความนิยมใช้ค่อนข้างมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งสารเคมีกำจัดวัชพืช ที่เกษตรกรรู้จักกันแพร่หลายอย่างดี ที่ชื่อว่า “พาราควอท” ซึ่งจัดว่าเป็นสารเคมีกำจัดวัชพืชที่มีพิษรุนแรงมากที่สุดในกลุ่มเคมีใช้กำจัดวัชพืช

2. พิษภัยของพาราควอท

เนื่องจากพาราควอท เป็นสารที่มีพิษร้ายแรง และไม่มียาชนิดใดที่แก้พิษพาราควอทได้ผลดี ดังนั้น ในหลายประเทศรวมถึงประเทศไทยด้วย จึงมีข้อกำหนดให้ผสมสารที่ทำให้อาเจียนและสีลงไปในพาราควอทเพื่อป้องกันความเข้าใจผิดและดื่มเข้าไป

สารเคมีกำจัดวัชพืช (Herbicides) หรือที่เรียกโดยทั่วไปว่า “ยาฆ่าหญ้า” ในประเทศไทยมีใช้กันอย่างแพร่หลายมานานแล้ว และมีแนวโน้มว่าจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากแรงงานในภาคเกษตรกรรมมีลดลงจึงจำเป็นต้องนำสารเคมีเข้ามาทดแทนมากขึ้นขณะเดียวกัน ก็มีการพัฒนาสารเคมีกลุ่มนี้ออกมาจำหน่ายในท้องตลาดเพิ่มมากขึ้น โดยมีการปรับปรุงเพื่อให้มีประสิทธิภาพในการกำจัดวัชพืชที่เฉพาะเจาะจงตามวัตถุประสงค์ของผู้ใช้

3. การใช้สารเคมี

พาราควอท (paraquat และ 2,4-D paraquat) เป็นสารเคมีประเภทสัมผัส (ฉีดพ่นให้ถูกโดยตรง) ทำให้พืชที่ถูกแสงแดดไหม้ โดยดูดซึมเข้าต้นพืชได้บ้าง และพืชแห้งเหี่ยวเฉาตาย

ประโยชน์ สามารถกำจัดวัชพืช (หญ้า) ทั้งใบแคบ ใบกว้างกว่า 50 ชนิด โดยใช้ในพื้นที่เพาะปลูกพืชต่าง ๆ เช่น ไร่ข้าวโพด, ไร่ถั่ว สวนผลไม้ พืชผัก พื้นที่นา สวนยางพารา

สารเคมีพาราควอท เหมาะที่จะใช้ในพื้นที่ไม่ต้องไถเตรียมดินเพาะปลูกพืช เพื่อป้องกันไม่ให้ดินพังทลาย หรือดินสไลด์ลงได้

การปลูกพืชปัจจุบันมีการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืช มีการใช้ระยะสำคัญ ดังนี้

1. ใช้สารเคมีเตรียมดินก่อนปลูกพืช

2. ใช้สารเคมีหลังหว่านพืช

3. ใช้สารเคมีหลังพืชหลักงอกแล้ว

- การใช้สารเคมีเฉพาะเจาะจงบางชนิดศัตรูพืชนั้น ๆ

- การใช้สารเคมีเมื่อพ่นสัมผัสกันในพืช

- การใช้สารเคมี เมื่อพืชดูดซึมเข้าไปทำลายท่อน้ำ ท่ออาหารพืช

“สารเคมีทุกชนิด มีพิษต่อสิ่งมีชีวิตทุกระบบ”

4. ตารางการใช้สารกำจัดวัชพืชในไร่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์

วัชพืช	สารกำจัดวัชพืช ^1/	อัตราการใช้/ น้ำ 20 ลิตร ^2/	วิธีการใช้/ข้อควรระวัง
วัชพืชฤดูเดียว วัชพืชฤดูเดียว วัชพืชข้าวปี	อะลาคลอร์ (48% อีซี) -------------------------------- เมโทลาคลอร์ (40% อีซี) ------------------------------ อะเซโทคลอร์ (40% อีซี) พาราควอท (27.6% เอสแอล) ------------------------------ ไกลโฟเสท ------------------------------- กลูโฟซิเนตแอมโมเนียม (15% เอสแอล)	125 – 150 มิลลิลิตร ------------------------------ 125 – 150 มิลลิลิตร ------------------------------- 80 – 120 มิลิลิตร 75 – 100 มิลิลิตร ------------------------------ 120 – 160 มิลลิลิตร (48 % เอสแอล) ------------------------------- 300 – 400 มิลลิลิตร	พ่นคลุมดินหลังปลูกก่อนข้าวโพดเลี้ยงสัตว์และวัชพืชงอก ขณะพ่นดินต้องมีความชื้น พ่นก่อนเตรียมดิน 3-7 วัน หรือพ่นระหว่างแถวหลังปลูก 20-25 วัน ขณะวัชพืชมี 3-4 ใบ หรือก่อนวัชพืชออกดอกระวังละอองสารสัมผัสใบและต้นข้าวโพด ใช้ในแหล่งที่พบวัชพืชหนาแน่นโดยพ่นก่อนปลูกหรือก่อนเตรียมดิน 7 -15 วัน

^1/ ในวงเล็บ คือ เปอร์เซ็นสารออกฤทธิ์และสูตรของสารกำจัดวัชพืช

^2/ ใช้น้ำอัตรา 80 ลิตรต่อไร่

ฐานความรู้การใช้สารกำจัดศัตรูพืช : กรมวิชาการเกษตร

รวบรวมโดย สำนักงานเกษตรอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง